Ruhsal Travma
Ruhsal Travma, kişinin yaşamsal bütünlüğünü fiziksel ve bedensel olarak tehdit eden dehşet, korku, çaresizlik, utanç gibi duygulara neden olan ve kişinin duygusal çöküntüsüne sebep olan durum ve davranışların bütününe travma adı verilir. Taciz, tecavüz, gasp olayları, çocukluktan beri gelen sevgisizlik, doğal afetler, trafik kazaları, ölüm ve intihar, savaş gibi olayların hepsi ruhsal travma kapsamına girmektedir.
İnsanlar genellikle bilineni bilinmeyene tercih eder. Yani gelecek olayları düşünme, kontrol etme ve bu olaylar ile başa çıkma isteği insanların tercih ettiği düşüncelerdir. İşte travma olayları sonrası kişi kontrol ve düşünme mekanizmalarını doğru şekilde kullanamaz hale gelir. Kişinin hayatında ani olarak gelişen olaylar kişide duygu-durum bozukluğuna neden olabilmektedir. Kişide ruhsal travma öncesi akut stres bozukluğu ve travma sonrasında da travma sonrası stres bozukluğu ortaya çıkmaktadır.
Ruhsal travmaya neden olan olaylar
Özellikle toplumumuz içinde oldukça yaygın olan ruhsal travmalar şunlardır: - Deprem, sel gibi doğal afetler
- Savaş
- Kitlesel göçler
- Cinsel veya fiziksel saldırıya uğrama
- Çocukluk çağında taciz ve tecavüze uğrama
- İşkence, tutsaklık
- Trafik kazaları, beklenmeyen ölümler
- Yaralanmalar
- Aldatılma ve boşanma
- Çocukluktan beri aşağılanma
Kişi bu travmatik olayları doğrudan yaşayabilir, olaya tanık olabilir veya bunun haberini alıp etkilenir.
Ancak bu olayı yaşayan kişi de daha kötü sonuçlar doğurmaktadır.
Ruhsal travma sonrası ortaya çıkabilecek belirtileri nelerdir?- Kişi istem dışı bir şekilde olayı tekrar tekrar anımsayabilir, kendini bu olayı düşünmekten alıkoyamaz ve rüyalarında bu olayı görebilir. Kişi bu olayı bazen bir nesne, bazen bir cümle bazen de bir görüntü ile travmanın tetiklenmesi sonucu ortaya çıkar. Bu anlarda kişi stresli, sinirli, çaresizmiş gibi hissedebilir.
- Ruhsal travmaya neden olan olayın getirdiği acı ve ıstırabı yok etmek için sürekli kaçmaya çalışır. Olayı hatırlatan konuşmalardan, nesnelerden ve görüntülerden kişi sürekli kaçınmak ister. Örneğin Marmara depremini yaşayan bir kişi olay gece olduğu için Karanlıktan korkma ve karanlıktan kaçma gibi durumlara sahip olabilir.
- Ruhsal travmaya maruz kalan kişiler özellikle uyku sürdürmekte ve uykuya dalmakta çok zorlanırlar. Kabuslar gördüğünüz söyleyerek uyanır ve irkilme belirtileri gösterir. Travma sonrası herkeste travma sonrası stres bozukluğu görülmeyebilir. Bu kişinin olayı nasıl algıladığını ve olaya nasıl bir bakış açısıyla baktığıyla ilgilidir. Ayrıca kaygılı kişilik yapısı, daha önce yaşanan anksiyete bozuklukları, olumsuz yaşam gibi etkenlerin travma olayına maruz kalma sonrası travma sonrası stres bozukluğuna neden olmaktadır.
- Travmatik olaylar sonrası kişi düşüncelerinin bastırılması için bazı yollar deneyebilir. Ancak bu yollar kişinin sıkıntısını arttırmaya neden olmaktadır.
- Beyin aslında bu olayları sık sık düşünerek yeniden işlemlendirmeye çalışır. Bu olayların yaşatılması beynin bir uyarısı olarak görülebilir. Aslında kişi bu olaylardan kaçınmaya çalışarak aslında tedaviden kaçmaktadır. Kişi düşünmemeye çalışarak beynin bu olayı işlemlemesine izin vermez.
Ruhsal travma tedavisi nasıl yapılır?
Tedavi için genellikle kişiler zamana bırakmayı tercih eder. Ancak kimi ruhsal travma sonucu zaman pek de İlaç olmayabilir. Kişi unutmaya çalıştıkça daha çok olayı hatırlar. Kişi geçmişte yaşadığı olayı ilk başlarda pek önemsemez. Ancak daha sonra bir nesne ile bu travma tetiklenebilir. Örneğin kişi geçmişinde bir cinsel taciz yaşamış ise bu gelecekte bir cinsel işlev sorunu olarak tekrar yaşayabilir. Ayrıca ruhsal travma sonrası sosyal destek de oldukça önemlidir. Kişinin güven duygusunun sağlanması, kişiye yalnız olmadığını göstermek oldukça önemlidir.
Ayrıca kişide travma sonrası stres bozukluğu da çok şiddetli şekilde görülebilir. Kişide güven ve stres bozukluğu oluşur. Bu gibi durumlarda eğer travma uzun bir süre devam ediyorsa kişi psikolojik destek almalıdır. Bazı terapi yöntemleri ve depresyon ilaçları ile terapi uygulanabilir. EMDR ve bilinçaltı psikoterapi yöntemleri ile tedavi uygulanır. Bu tedavilerde amaç kişinin ay ile başa çıkmasını sağlamaktır.
20.01.2024 08:05:07
Ruhsal Travma ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|